मानवी जीवनात वृक्षाचे महत्व अत्यंत महत्वपूर्ण आहे. या खासगी मराठीत, वृक्षांना "वनस्पती" किंवा "झाड" म्हणतात. वृक्षांना खुप महत्वाचे कारणे आहेत:
🛑: वृक्षांनी आपल्या वातावरणाला वायुशोधन करण्यात मदत करतात. वृक्षांनी कार्बन डायॉक्साईड (CO2) अशा जलयांत्रिक पदार्थांची संचयिता करतात ज्यामुळे वायुमध्ये अनुपूर्व स्तरात ऑक्सीजन उत्पन्न होते.
🛑: वृक्षांनी जलसंधारण करण्यात मदत करतात. त्यांच्या मुळे जलपृथ्वीला शैशवी निसर्ग संतुलन देण्यासाठी जलस्रोत वाढतात.
🛑 आक्रमक प्रदूषणाची निवारण: वृक्षांनी वातावरणातील अवैध वायुद्रव्ये नियंत्रित करण्यात मदत करतात. त्यांच्या मुळे प्रदूषणाची अत्यंतीत जास्त अंदाज थांबविण्यास मदत होते.
🛑 उत्पादने: वृक्षांनी जीवाश्मांची उत्पादने करण्यात मदत करतात. त्यांच्या झाडांच्या मुळे मृत्यूला गेलेल्या प्राणींची शवे ट्रांसफॉर्म करून त्यांची उत्पादने करतात. हे जल, अंधार, जमिनीला उपयोगी मानले जाते.
🛑 सुंदरीकरण: वृक्षांनी वातावरणाचा सुंदरीकरण करण्यात मदत करतात. त्यांच्या छायाच्या ठिकाणी वृक्षांचा विराट मजा आणि शांतता मिळतो. त्यांची सुंदरता, पुष्पांचे आणि फळांचे आकर्षक दृष्टीमार्ग प्रदान करतात.
🛑 संरक्षण: वृक्षांचे महत्व असल्याने, वनसंपदा अत्यंत महत्वाची आहे. वनसंपदा हे प्राणी, पक्षी, आक्रमक प्राणी आणि वनसंपदा संरक्षणासाठीचे घर म्हणून संबोधित केले जाते.
वृक्षांचे महत्व अस्तित्वाच्या आपल्या प्राणीच्या जीवनात अत्यंत महत्वपूर्ण आहे. वृक्षांना संरक्षण करणे आणि वृक्षांच्या आवाजात व्हावे हे आपल्या कर्तव्यांचा एक भाग असले पाहिजे.
🔰 घरात लावता येणारे वृक्ष
घरात लावता येणारे वृक्ष ह्या दिवशी जीवनाच्या आनंदाला नवे रंग देतात. त्यांचे प्राकृतिक आकर्षण, वातावरणातील शांतता, आकारगणित, अनुकंपा आणि त्यांच्या प्राण्यांच्या जीवनाची विविधता ह्या वृक्षांमध्ये सापडते.आपल्या घरात वापरायला योग्य असलेले वृक्ष असावे ते तुमच्या स्थानिक जलवायु, मातीची आवड आणि उपयोगीता यांच्या आधारे निवडावे. तुमच्या घरात वापरण्याचे काही उदाहरणे आहेत:
🔰 ट्रेलर (Ficus lyrata): हा वृक्ष विशेषतः चिकटवणार्या पतझडांच्या पानांची आकर्षक प्राकृतिक साजटी देतो. याच्यासह ते घरातील हवामानावर फारच उच्च टिपटोप करू शकतो.
🔰 बम्बू (Bambusa): जर तुम्ही उंच वृक्ष घेतल्यास, तर बन्सै बम्बू म्हणजे एक चांगला निवड. हा वृक्ष मुख्यतः आकर्षक आणि आधारशिळा असलेल्या वृक्षांच्या दृष्टीने उपयुक्त आहे.
🔰आर्किड (Orchidaceae): आर्किड्स म्हणजे सुंदर, चमकदार आणि रंगबिरंगी फूले असणारे वृक्ष. याच्या फूलांनी तुमच्या घराला आणि वातावरणाला विशेषता आणि सुंदरता देता.
🔰 (Azadirachta indica): नीम हे भारताच्या प्राचीन वृक्षांपैकी एक आहे. तो आपल्या घराला तेजस्वी शांतता देते आणि सौंदर्याची वातावरणे बनवते.
🔰 फर्न (Nephrolepis exaltata): हा अत्यंत लोकप्रिय घरात लावण्यात आलेला वृक्ष आहे. ते छोट्या विचाराने पाठवायला सोपे आहे आणि त्याचे छोटे तळट एक वातावरण जगण्याचे पर्यायी देते.
आपल्या घरात वृक्ष लावताना प्रमुखपणे त्यांच्या उपचाराच्या, नियमित जलपानाच्या आणि उच्चतम आणि वातावरणिक सुरक्षिततेच्या नियमांच्या पालना कराव्या. त्यांची उच्चतम आणि प्राकृतिक वातावरणास पर्यायीता देण्यासाठी प्रतिदिन त्यांची देखभाल करणे आवश्यक आहे.
🛑 उर्जन करनारे वृक्ष त्याची नावे
असे अनेक वृक्ष आहेत ज्यांनी ऑक्सिजन उर्जन करण्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहे. त्यांपैकी काही ओळखलेले वृक्ष नावे खालीलप्रमाणे आहेत:
🔰 (Neem) : नीम वृक्षाचे नाव भारतीय वनस्पतीशास्त्रातील "Azadirachta indica" आहे. नीम वृक्ष म्हणजे "निष्पापता" आणि "रोगहरण" ह्या दोन मुख्य गुणांनी ओळखला जातो. नीमचे पाने विषयी अत्यंत वाढदिवसाच्या आपल्या जीवनातील सणांची एक महत्त्वाची भूमिका आहे.
🔰 (Banyan) : पिंपळ वृक्षाचे नाव "Ficus benghalensis" आहे. पिंपळ वृक्षाचे अतिशय विशाल वाटच व शाखा सुरुंबतेरी प्रमाणे विखुरलेले असते. पिंपळ वृक्षाचे महत्त्व अतिशय मोठे आहे आणि ह्याच्या तांदळातील छायादारीने बगिच्या उद्देशानुसार योजना केली जाते.
🔰अशोक (Saraca indica) : अशोक वृक्षाचे नाव "Saraca indica" आहे. हा वृक्ष आपल्या आकर्षक लाल फुलांच्या वृक्षामुळे मशहूर आहे. अशोक वृक्षाचे नाव त्याच्या शांतता, सुंदरतेचे, आणि मनोहारी फुलांच्या कारणे प्रसिद्ध आहे.
🔰गुलमोहर (Delonix regia) : गुलमोहर वृक्षाचे नाव "Delonix regia" आहे. हा वृक्ष प्रमुखत्वाने भारतात आणि मध्य-पूर्वात आपल्या विश्रांती ठिकाणी प्रसिद्ध आहे. त्याचे जास्त ओळखले जाणारे वैज्ञानिक नाव "गुलमोहर" आहे, ज्याच्या आकारामुळे त्याचे शाखेचे फुल विश्वामध्ये बांधण्याचे अर्थात गुलचे फुल सापडते.
🔰पेरू (Eucalyptus) : पेरू वृक्षाचे नाव "Eucalyptus" आहे. पेरूच्या पानांमध्ये असलेले तेल अतिशय वास्तव्यासाठी महत्त्वाचे आहे. पेरू वृक्षाची निबटणी झाडांच्या व्यवस्थापनात त्यांच्या वनोंच्या प्रक्रियेने केली जाते.
हि काही ऑक्सिजन उर्जन करणार्या वृक्षांचे नावे आहेत. ह्यांच्या बाहेर अनेक आहेत आणि प्रत्येक वृक्षाची खास गुणधर्मे आहेत.